Czasowniki nieregularne (zwane też mocnymi) odmieniają się w sposób nieregularny. Oprócz schematu końcówek (-e, -st, -t, -en, -t, -en), jaki już poznaliście w temacie o czasownikach regularnych, dochodzą dodatkowo zmiany w II i III osobie liczby pojedynczej (du i er, sie, es).
Są trzy grupy czasowników nieregularnych. W jednej grupie znajdują się czasowniki, w których w II i III osobie l. pojedynczej ’a’ zmieni się na ’ä’. W innej grupie’e’ na ’i’, a w jeszcze innej ’e’ na ’ie’. Brzmi skomplikowanie, ale wcale tak nie jest, wystarczy pamiętać o schemacie końcówek oraz o tym, że nieregularność występuje tylko w niektórych osobach.
Przykłady czasowników nieregularnych należących do poszczególnych grup:
Grupa ’a’ = ’ä’
fahren
schlafen
laufen
waschen
Grupa ’e’ = ’i’
helfen
geben
werfen
sprechen
Grupa ’e’ = ’ie’
sehen
lesen
stehlen
empfehlen
Czasowniki nieregularne: grupa 'a’ = 'ä’
Oto odmiana popularnego czasownika nieregularnego fahren (jechać), który znajduje się w grupie, gdzie ’a’ wymienia się w drugiej i trzeciej osobie l.pojedynczej na ’ä’:
Ich fahre Rad.
Du fährst Rad.
Er, Sie, Es fährt Rad.
Wir fahren Rad.
Ihr fahrt Rad.
Sie fahren Rad.
Podobnie odmieniają się inne czasowniki nieregularne z tej grupy, na przykład: schlafen (spać), tragen (nosić), waschen (myć), laufen (biegać), halten (trzymać,zatrzymać), fallen (spadać).
Ich schlafe.
Du schläfst.
Er, Sie, Es schläft.
Wir schlafen.
Ihr schlaft.
Sie schlafen.
Ich trage.
Du trägst.
Er, Sie, Es trägt.
Wir tragen.
Ihr tragt.
Sie tragen.
Ich laufe.
Du läufst.
Er, Sie, Es läuft.
Wir laufen.
Ihr lauft.
Sie laufen.
Czasowniki nieregularne: grupa 'e’ = 'i’
W tej grupie czasownikach nieregularnych ’e’ wymienia się na ’i’ w II i III osobie liczby pojedynczej np. sprechen (mówić).
Ich spreche.
Du sprichst.
Er, Sie, Es spricht.
Wir sprechen.
Ihr sprecht.
Sie sprechen.
To samo będzie w: helfen (pomagać), geben (dawać), werfen (rzucać), treffen (spotykać) i innych należących do tej grupy.
Ich helfe.
Du hilfst.
Er, Sie, Es hilft.
Wir helfen.
Ihr helft.
Sie helfen.
Ich gebe.
Du gibst.
Er, Sie, Es gibt.
Wir geben.
Ihr gebt.
Sie geben.
Ich werfe.
Du wirfst.
Er, Sie, Es wirft.
Wir werfen.
Ihr werft.
Sie werfen.
Czasowniki nieregularne: grupa 'e’ = 'i’
Do czasowników nieregularnych zalicza się też grupa, gdzie w II i III osobie liczby pojedynczej ’e’ wymienia się na ’ie’. Przykłady: lesen (czytać) czy sehen (patrzeć, widzieć), empfehlen (polecać).
Ich lese.
Du liest.
Er, Sie, Es liest.
Wir lesen.
Ihr lest.
Sie lesen.
Ich sehe.
Du siehst.
Er, Sie, Es sieht.
Wir sehen.
Ihr seht.
Sie sehen.
Ich empfehle.
Du empfiehlst.
Er, Sie, Es empfiehlt.
Wir empfehlen.
Ihr empfehlt.
Sie empfehlen.