W czasie teraźniejszym Präsens orzeczenie ma w zdaniach oznajmujących i pytających pozycję stałą. W zdaniach oznajmujących znajduje się na (umownym) drugim miejscu. Ważne: podmiot znajduje się zawsze obok orzeczenia! W zdaniach oznajmujących może być zarówno przed, jak i za nim.
| Szyk zdania oznajmującego podmiot  orzeczenie |
Kasia kauft Tomaten.
Tomaten kauft Kasia.
Am Morgen kauft Kasia Tomaten.
Tomaten kauft Kasia am Morgen.
Kauft Kasia Tomaten am Morgen.
Nie zaczynamy zdania oznajmującego od orzeczenia!
Tomaten Kasia am Morgen kauft.
Orzeczenie jest za daleko!
| Szyk zdania pytającego (inwersja) podmiot  orzeczenie |
Pytanie w języku niemieckim można stworzyć poprzez inwersję, czyli umieszczenie orzeczenia na początku zdania, a tuż po nim podmiotu.
Zdanie oznajmujące przekształcamy na zdanie pytające:
Kasia kauft Tomaten. Kauft Kasia Tomaten?
Kasia kupuje pomidory. –> Czy Kasia kupuje pomidory?
Am Morgen kauft Tomek Kartoffeln. Kauft Tomek Kartoffeln am Morgen?
Rano Tomek kupuje kartofle. –> Czy Tomek kupuje kartofle rano?
| Szyk zdania pytającego z zaimkiem pytającym zaimek pytający / podmiot / orzeczenie |
Aby utworzyć zdanie pytające z zaimkiem pytającym (np. Kto? Co? Kiedy?) należy wstawić orzeczenie na tzw. drugie miejsce (po zaimku pytającym). Oczywiście tuż za orzeczeniem znajduje się podmiot, potem reszta zdania (jeśli istnieje).
Wann kauft Kasia Tomaten?
Kiedy Kasia kupuje pomidory?
Was kauft Kasia am Morgen?
Co Kasia kupuje rano?
Wann kauft Tomaten Kasia?
Nie rozdzielamy podmiotu i orzeczenia!
Was Kasia am Morgen kauft?
Niepoprawna kolejność!
Czasami zdarzają się złożone zaimki pytające np. Od kiedy? Jak długo? Do kogo? O której godzinie? Szyk zdania wygląda jak wyżej, czyli najpierw (cały) zaimek pytający, po nim orzeczenie, następnie podmiot i reszta zdania.
Wie lange ist Kasia in der Schule? Jak długo Kasia jest w szkole?
Um wie viel Uhr kommt Tomek nach Hause? O której godzinie Tomek przychodzi do domu?
Oto najczęściej używane zaimki pytające, które warto znać:
| WER | WIE | WO | WEM | WOMIT | WARUM |
| kto | jak | gdzie | komu | czym | dlaczego |
| WAS | WIE VIEL | WOHIN | WEN | MIT WEM | WESSEN |
| co | ile | dokąd | kogo | z kim | czyj, czyja |
Więcej o zaimkach pytających tutaj: https://www.edulekcja.pl/gramatyka/zaimki-pytajace/